Αιμορροϊδες, τι είναι;
Κανονικά όλοι έχουμε αιμορροΐδες, τα “μαξιλαράκια” που αποτελούνται από φλέβες και βρίσκονται κάτω από από τον βλεννογόνο του τελευταίου τμήματος του παχέος εντέρου, στον πρωκτικό σωλήνα.
Η κατάσταση όμως που οι περισσότεροι ονομάζουμε αιμορροΐδες – αιμορροϊδοπάθεια, εμφανίζεται όταν οι φλέβες αυτές “φουσκώνουν”, όπως είναι οι κιρσοί στα πόδια.
Περίπου ο μισός πληθυσμός μετά τα 50 θα έχει ένα ή περισσότερα από τα κλασσικά συμπτώματα που περιλαμβάνουν ενοχλητικό βάρος στον πρωκτό, φαγούρα, αιμορραγία ή δυσκολία στο κάθισμα. Αν και οι αιμορροΐδες είναι σπάνια επώδυνες, όμως μπορεί να είναι ένα υποτροπιάζων και βασανιστικό πρόβλημα.
Ευτυχώς υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε.
Μπορούμε να διακρίνουμε δύο είδη αιμορροΐδων:
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες που αναπτύσσονται στο κατώτερο τμήμα του ορθού και οι εξωτερικές αιμορροΐδες που εμφανίζονται κάτω από το δέρμα, γύρω από τον πρωκτό.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες είναι οι πιό άβολες γιατί το δέρμα που τις καλύπτει ερεθίζεται και πολλές φορές διαβρώνεται.
Αν σχηματισθεί ένας θρόμβος σε εξωτερική αιμορροΐδα μπορεί ο πόνος να είναι έντονος.
Η θρόμβωση των εξωτερικών αιμορροΐδων μπορεί να υποχωρήσει με απλά μέτρα και να διαλυθούν οι θρόμβοι καταλείποντας στην θέση των αιμορροΐδων περίσσεια δέρματος που ονομάζονται δερματικά σαρκία (skin tags).
Όποιο από αυτά μεγαλώσει πολύ και μετατραπεί σε πρωκτικό πολύποδα, αφαιρείται.
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες τυπικά είναι ανώδυνες, όμως σύνηθες είναι να αιμορραγούν και μάλιστα μερικές φορές έντονα ώστε να επηρεάζεται και ο αιματοκρίτης.
Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορούν να προβάλλουν ακόμη και πέρα από τον πρωκτό και να προκαλούν προβλήματα, όπως κνησμό και λέρωμα των εσώρουχων με βλέννα και κόπρανα.
Τι προκαλεί τις αιμορροϊδες;
Παραδοσιακά οι αιμορροΐδες σχετίζονται με την χρόνια δυσκοιλιότητα, και την έντονη προσπάθεια (σφίξιμο) κατά την κένωση.
Όλες αυτές οι καταστάσεις εμποδίζουν την ροή του αίματος από και προς την περιοχή των αιμορροΐδων προκαλώντας λίμναση και διάταση των αγγείων.
Αυτό εξηγεί γιατί οι αιμορροΐδες είναι συχνές στην εγκυμοσύνη, όταν η διατεταμένη μήτρα πιέζει τις φλέβες.
Πιο πρόσφατα έχει αποδειχθεί ότι αυτοί που έχουν αιμορροΐδες, οι μύες του πρωκτού (σφικτήρες) έχουν υψηλότερο τόνο, δηλαδή είναι πολύ ισχυροί και ασκούν μεγαλύτερη πίεση.
Αρκετές φορές με την χαλάρωση των σφικτήρων είναι δυνατόν να λυθεί το πρόβλημα των αιμορροΐδων.
Διάγνωση:
Οι αιμορροΐδες μπορούν να διαγνωσθούν με ένα απλό ιστορικό και με την κλινική εξέταση.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες γενικά είναι εμφανείς ιδίως εάν έχουν θρομβωθεί.
Η δακτυλική εξέταση είναι απαραίτητη για τον έλεγχο του πρωκτικού σωλήνα και του τελευταίου τμήματος του εντέρου.
Συνήθως χρειάζεται πρωκτοσκόπηση, όπου μικρός πλαστικός σωλήνας με φωτισμό εισάγεται στο έντερο για τον έλεγχο της περιοχής.
Αν υπάρχει αιμορραγία στο έντερο χρειάζεται κολονοσκόπηση πριν αντιμετωπίσουμε τις αιμορροΐδες.
Αντιμετώπιση στο σπίτι:
Τι μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι μας όταν έχουμε αιμορροΐδες ή ενοχλήματα;
(α) Αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Παίρνουμε περισσότερες ίνες στην διατροφή μας. Φρούτα, όσπρια, προϊόντα ολικής αλέσεως ή συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν ίνες.
Με αυτό τον τρόπο ελαττώνεται η αιμορραγία, η φλεγμονή και η διόγκωση των αιμορροΐδων.
(β) Άσκηση.
Ήπια αεροβική άσκηση, όπως το ζωηρό βάδισμα 20 λεπτά ημερησίως, βοηθά διεγείροντας την εντερική λειτουργία.
(γ) Ρολόι στο έντερο.
Αμέσως μετά το φαγητό εκμεταλλευόμαστε το γαστροκολικό αντανακλαστικό και είναι ευκαιρία για κένωση.
Το έντερο “μαθαίνει” και αισθανόμαστε την ανάγκη για αφόδευση πάντα την ίδια ώρα.
Όταν αναβάλλουμε χαλάει το ρολόι του εντέρου.
(Ε) Ζεστό νερό.
Στην περιοχή του πρωκτού, χρησιμοποιούμε πάντα ζεστό νερό.
(Ζ) Τοπικές αλοιφές.
Οι αλοιφές που πωλούνται περιέχουν τοπικό αναισθητικό και κορτιζόνη και προσωρινά ανακουφίζουν. Μακροχρόνια χρήση δημιουργεί προβλήματα. (Ατροφία δέρματος).
(Η) Προσοχή στα σαπούνια.
Σαπούνισμα της περιοχής του πρωκτού κάθε 4 ημέρες, και όχι συχνότερα. Υπάρχει κίνδυνος πρωκτίτιδας και έντονου κνησμού.
Χρησιμοποιούμε άφθονο ζεστό νερό.
(Θ) και τέλος...
Δεν καθυστερούμε στην τουαλέτα, ούτε διαβάζουμε. Σε πέντε λεπτά καλό είναι να έχουμε φύγει. Όσο καθυστερούμε τα αιμορροϊδικά “μαξιλαράκια” φουσκώνουν και αιμορραγούν.
Χειρουργική θεραπεία:
Αν ακολουθήσουμε τις οδηγίες που αναφέραμε το 80% των ασθενών είναι βέβαιο ότι θα απαλλαγούν από τα ενοχλήματα.
Όταν τα προβλήματα επιμένουν ή υποτροπιάζουν συνέχεια υπάρχουν ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές με ελάχιστο πόνο παραμονή ολίγων ωρών στην κλινική και γρήγορη επιστροφή στις συνήθεις δραστηριότητές μας.
Γενικά ακολουθώ δύο κατευθύνσεις:
α) Όταν το κύριο σύμπτωμα που επιμένει, παρά τα συντηρητικά μέτρα, είναι η αιμορραγία, χωρίς οι αιμορροΐδες να προβάλλουν, τότε χρησιμοποιώ:
- Laser: Με την τεχνική αυτή επιτυγχάνεται θρόμβωση των αιμορροΐδων όλων χωρίς καταστροφή του βλεννογόνου.
- Απολίνωση των αιμορροϊδικών αρτηριών με σύστημα υπερήχων.
Αυτό το σύστημα αποτελείται από πρωκτοσκόπιο με ενσωματωμένη πηγή φωτός και συνδέεται με την κεντρική μονάδα υπερήχων για τον εντοπισμό της ροής του αίματος (με ηχητικό σήμα).
Όταν εντοπισθούν οι αιμορροϊδικές αρτηρίες τοποθετούνται ραφές από ένα άνοιγμα που διαθέτει το πρωκτοσκόπιο.
β) Όταν οι αιμορροΐδες προβάλλουν στον πρωκτικό δακτύλιο, παραμελημένες ή μετά από αποτυχία άλλων μεθόδων, τότε προτιμώ:
Κλασσική αιμορροϊδεκτομή, την πλέον δημοφιλή μέχρι σήμερα, εγχείρηση Milligan – Morgan με αφαίρεση των αιμορροϊδικών οξέων.
Υπάρχει εμπειρία πάνω από 100 χρόνια και είναι η πλέον αποτελεσματική.
Η επέμβαση αυτή κατηγορείται ότι είναι επώδυνη αλλά με σωστή τεχνική ο πόνος είναι ελάχιστος και αντιμετωπίζεται με απλά αναλγητικά.
Χρειάζεται Γενική αναισθησία και ο ασθενής διανυκτερεύει στην κλινική.